Zonnepanelen moeten in België verplicht gekeurd én gecertificeerd worden vooraleer ze in gebruik genomen worden. De zonnepaneelkeuring wordt uitgevoerd volgens het AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties) en is noodzakelijk om wettelijk in orde te zijn — ongeacht of u investeert voor het milieu, energieautonomie of financiële winst. Ook spelen certificeringen zoals RESCert (voor installateurs) en Scope 12 (voor bijkomende kwaliteitsgarantie) een steeds grotere rol. In dit artikel vindt u het antwoord op de meest gestelde vragen over zonnepanelenkeuring, certificeringsnormen, inspectiemomenten, wie de keuring uitvoert, wat erbij komt kijken, en hoe dit verschilt tussen bijvoorbeeld Vlaanderen, Brussel en Wallonië.
Is de keuring van zonnepanelen wettelijk verplicht in België?
Ja, de keuring van zonnepanelen is wettelijk verplicht in België.
Elke fotovoltaïsche installatie moet verplicht gekeurd worden vóór ingebruikname, bij significante wijzigingen en periodiek om de 25 jaar. Deze verplichting volgt uit het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI). Enkel een erkend keuringsorganisme, opgenomen op de officiële lijst van FOD Economie, mag deze keuring uitvoeren. Zonder een goedkeurend keuringsverslag mag de installatie niet worden aangesloten op het net.
Wanneer is een keuring verplicht?
De keuring is verplicht bij:
- Eerste ingebruikname van de installatie.
- Elke wijziging of uitbreiding van het systeem (zoals het toevoegen van een omvormer of panelen).
- Periodiek iedere 25 jaar, ook zonder aanpassingen.
Waarom is het keuringsverslag zo belangrijk?
Het keuringsverslag bevestigt de conformiteit met de AREI-normen. Netbeheerders zoals Fluvius (Vlaanderen), Sibelga (Brussel) of Ores/Resa (Wallonië) vereisen het rapport vóór activatie van de installatie. Ook verzekeraars kunnen het opvragen bij schadegevallen.
Wat houdt een zonnepanelenkeuring precies in?
Een zonnepanelenkeuring bestaat uit een visuele en technische controle uitgevoerd door erkende inspecteurs.
De keuring is opgesplitst in twee delen, waarbij zowel documentatie als fysieke elementen gecontroleerd worden. Elk onderdeel moet voldoen aan AREI-voorschriften.
Wat is inbegrepen in de visuele controle?
De visuele controle evalueert de opbouw van de installatie, inclusief:
- Controle van het eendraadschema en situatieschema.
- Inspectie op aanwezigheid van CE-markering op panelen, verbindingen en omvormers.
- Beoordelen van de installatie in aparte stroomkring.
- Nakijken van bevestigingen, kabeltrajecten en overspanningbeveiliging.
Wat wordt nagemeten tijdens de technische controle?
De technische controle omvat meetprocedures zoals:
- Aardingsweerstand en verbindingszekerheid.
- Werking van de verliesstroomschakelaar (differentiële beveiliging).
- Dichtheid en geleiding van elektrische aansluitingen.
- Eventuele controle van thuisbatterijcircuits verbonden met het systeem.
- Opsporen van potentieel gevaarlijke lekstromen.
Wie voert de zonnepanelenkeuring uit?
De keuring wordt uitgevoerd door een erkend keuringsorganisme zoals:
- Vinçotte
- BTV
- Electro-Test
- OCB
- Technum Control
Deze instanties zijn bevoegd volgens de normen van FOD Economie en het AREI. Mars Solar werkt standaard samen met dergelijke erkende partners bij elke installatie.
Wat is het AREI en welke rol speelt het bij keuring?
Het AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties) is de wettelijke basis voor de keuring.
Het reglement bepaalt hoe veilige, elektrische installaties moeten worden opgebouwd, aangesloten en onderhouden. Sinds 2020 zijn PV-installaties er expliciet in opgenomen, met aparte normen voor installaties kleiner dan 10 kVA, groter dan 10 kVA, en systemen met thuisbatterijen of energiemanagement.
Welke AREI-richtlijnen gelden specifiek voor PV-installaties?
- Minimale doorsnede van DC-kabels
- Selectieve bescherming per stroomkring
- Correcte installatie van omvormers en AC/DC-afschakelingen
- Aarding en overspanningsbeveiliging
- Volledige scheidingscomponenten conform NBN EN-normen
Wat is Scope 12-certificering en is het verplicht?
Scope 12 is niet wettelijk verplicht, maar wordt aanbevolen vanuit verzekeringsstandpunt.
Scope 12, ontwikkeld door SCIOS, is een keuringsnorm voor brand- en elektrische veiligheid bij PV-installaties op niet-residentiële daken. Dit certificaat wordt uitgereikt na een audit door SCIOS-gecertificeerde inspecteurs.
Wanneer is Scope 12 aan te raden?
- Voor installaties op bedrijfsdaken >30 kWp
- Bij integratie van thuisbatterijen of EV-laadpalen
- Bij verzekeringsaanvraag voor zakelijke gebouwen
- Bij twijfel over brandgevaar of oudere installaties
Een Scope 12-certificering evalueert ook de berekening van opbrengst (PR), kabelverliezen en innovatieve risico’s zoals vlamboogdetectie.
Welke certificering is vereist voor installateurs in Vlaanderen?
In Vlaanderen is een RESCert-certificaat verplicht voor zonnepaneelinstallateurs die werken aan installaties waarvoor ondersteuning van de overheid wordt aangevraagd.
Wat is RESCert?
RESCert is een Europees erkend certificaat voor installateurs van hernieuwbare energie. Het garandeert dat de aannemer voldoende technische kennis en ervaring heeft met zonne-energie, veiligheid en performantie.
- Geldig in alle EU-lidstaten
- Toegekend na opleiding + praktijkexamen
- Beheerd door ODE Vlaanderen / PV Vlaanderen
Wat zijn de gevolgen van werken met een niet-gecertificeerde installateur?
- Geen premies of overheidsondersteuning
- Geen aansluiting op het net mogelijk zonder geldige keuring
- Risico op onveilige installatie en aansprakelijkheid bij brand
Wat kost een zonnepanelenkeuring gemiddeld?
De prijs voor een AREI-keuring van zonnepanelen ligt gemiddeld tussen de €150 en €250.
Hieronder staan de richtprijzen per type installatie.
| Type installatie | Keuringskost (excl. btw) |
|---|---|
| Residentiëel (<10 kWp) | €150 – €200 |
| Systeem met batterij | €200 – €275 |
| >10 kWp (niet-residentieel) | €250 – €400 |
| Extra keuring na afgekeurde test | €75 – €125 |
De prijs omvat transport, administratieve verwerking, verplaatsing, visuele én technische keuring, met optioneel verslag voor verzekering.
Welke regels gelden voor groenestroomcertificaten?
Groenestroomcertificaten zijn afhankelijk van de regio en het vermogen van uw installatie.
In Vlaanderen komen installaties <10 kW sinds juni 2015 niet meer in aanmerking voor certificaten. In Brussel bestaat deze mogelijkheid nog steeds, terwijl Wallonië een ander subsidiemodel aanbiedt.
Regels voor Vlaanderen
- Enkel voor installaties >10 kW
- Voor installaties vóór 2013: vast bedrag per certificaat (bv. €450)
- Voor installaties 2013-2015: bandingfactor, prijs ca. €93
- Verplichte plaatsing van groenestroomteller
Regels voor Brussel
- Certificaten ook voor residentiële installaties
- Verplichte validatie en meterstandenregistratie via Brugel
- Certificaten blijven geldig voor minimum 10 jaar
Regels voor Wallonië
- Geen nieuwe groenestroomcertificaten
- Alternatief systeem via subsidies, prosumententarief en stimulansen voor autoproductie
Wat is het verschil tussen een AREI-keuring en Scope 12-inspectie?
Een AREI-keuring beoordeelt de elektrische veiligheid volgens het basisreglement, terwijl Scope 12 focust op risicoanalyse, brandveiligheid én performantie.
| Kenmerk | AREI | Scope 12 |
|---|---|---|
| Juridische status | Verplicht door FOD Economie | Aanbevolen, niet verplicht |
| Focus | Elektrische veiligheid | Risico, brandveiligheid en prestatie |
| Uitvoerder | Erkend keuringsorgaan | SCIOS-inspecteur |
| Doelgroep | Residentieel + kleinbedrijf | Grote installaties/bedrijfsgebouwen |
Zijn er herkeuringen nodig?
Ja, een herkeuring is verplicht bij:
- Uitbreiding met extra zonnepanelen of nieuwe omvormer
- Toevoeging van thuisbatterijen, laadpalen
- Elke wijziging aan het elektrisch schema
- Periodiek om de 25 jaar (AREI-regelgeving)
Een bijkomende keuring is ook vereist als de eerste installatie niet conform werd bevonden.
Wat zijn de risico’s van een ongekeurde installatie?
Een installatie zonder keuring wordt beschouwd als illegaal. Mogelijke gevolgen zijn:
- Verplichte uitschakeling door netbeheerder
- Geen netkoppeling
- Geen premies/subsidies
- Geen uitbetaling van groenestroomcertificaten
- Geen of beperkte tussenkomst bij schade door verzekering
- Risico op boetes of stopzetting door inspectiediensten
Hebben thuisbatterijen ook een aparte keuring nodig?
Thuisbatterijen moeten opgenomen worden in de AREI-keuring wanneer ze elektrisch verbonden zijn met het PV-systeem.
De AREI stelt eisen aan de opstelling, ventilatie, beveiliging en interne bedrading. Wanneer een thuisbatterij ná de eerste keuring wordt toegevoegd, is een herkeuring verplicht.
Besluit
Om van uw investering in zonnepanelen een technisch conforme en financieel veilige keuze te maken, is een correcte keuring én certificering onvermijdelijk. De AREI-keuring waarborgt de veiligheid en wettelijke conformiteit. Scope 12 biedt extra zekerheid voor brand- en risicobeheer, vooral voor bedrijven. Let daarnaast ook op de certificering van uw installateur via RESCert, en informeer uzelf over de regionale regels rond groenestroomcertificaten. Mars Solar begeleidt klanten van installatie tot keuring met gecertificeerde partners, zodat u zorgeloos rendement haalt uit hernieuwbare energie.
