Zonnepaneeleigenaars in Vlaanderen worden vanaf 2025 verplicht om hun klassieke terugdraaiende teller te vervangen door een digitale meter. Die nieuwe digitale elektriciteitsmeter registreert de afgenomen en teruggeleverde stroom apart en zorgt ervoor dat het prosumententarief vervalt. Viertien jaar na de introductie van het oorspronkelijke systeem, verandert fundamenteel hoe eigenaars van zonnepanelen worden vergoed en afgerekend. In dit artikel beantwoorden we de meest gestelde vragen over de digitale meter in Vlaanderen voor zonnepaneeleigenaars vanaf 2025, inclusief praktische gevolgen, kosten, premies, voordelen én gevolgen voor je energiebeheer. Zo ben je perfect voorbereid op de wijzigingen.
Waarom worden digitale meters vanaf 2025 verplicht voor zonnepaneeleigenaars?
De digitale meter is vanaf 2025 verplicht voor alle eigenaars van zonnepanelen in Vlaanderen die hun installatie vóór 1 oktober 2021 aanmelden bij netbeheerder Fluvius.
De verplichting kadert in het Vlaamse beleid om over te stappen op een transparanter en toekomstgericht energiemodel. De klassieke terugdraaiende teller verdwijnt, en eigenaars zullen vergoed worden op basis van wat zij effectief injecteren en afnemen van het net, eerder dan hun brute balans. Dit bevordert zelfverbruik, waardoor betere afstemming ontstaat tussen opwekking en verbruik.
Voor welke installaties is de verplichting van toepassing?
De verplichting geldt enkel voor zonnepanelen die:
- vóór 1 januari 2021 in dienst zijn genomen;
- uiterlijk op 1 oktober 2021 correct zijn aangemeld bij Fluvius;
- momenteel nog beschikken over een klassieke elektromechanische meter.
Kunnen eigenaars zich verzetten tegen de installatie?
Nee. Vanaf 1 januari 2025 vervalt het recht om de plaatsing van een digitale meter uit te stellen. Alleen in gevallen met een effectief gebruikt exclusief nachttarief kan de netbeheerder een uitzondering toestaan.
Wat verandert er ten opzichte van de terugdraaiende teller?
Het digitale meetsysteem stopt met het salderen van de opgewekte en verbruikte energie in één tellerstand.
Hoe registreert de digitale meter energie?
De digitale meter registreert:
- Netafname: stroom die je van het net verbruikt;
- Injectie: stroom die je terugstort op het net.
Deze metingen gebeuren apart. Daardoor weet je exact hoeveel je verbruikt en hoeveel je opwekt, onafhankelijk van elkaar.
Wat gebeurt er met het prosumententarief?
Het prosumententarief vervalt na plaatsing van de digitale meter. Je betaalt dan netkosten op basis van je werkelijke netverbruik en je piekbelasting (kVA), in plaats van een forfaitair bedrag.
Hoeveel verdien ik nog per kWh injectie?
De vergoeding voor geïnjecteerde elektriciteit is een variabele contractuele vergoeding, afhankelijk van je energieleverancier.
De gemiddelde vergoeding in 2024 voor geïnjecteerde stroom bedraagt:
| Energieleverancier | Injectievergoeding €/kWh (incl. BTW) |
|---|---|
| Engie | 0,07 – 0,10 |
| Luminus | 0,06 – 0,09 |
| Mega | 0,05 – 0,08 |
| February Energy | 0,08 |
Deze tarieven zijn gebaseerd op marktomstandigheden en volgen doorgaans de groothandelsprijzen.
Wat gebeurt er met de opgespaarde energie uit de oude meter?
De opgespaarde energie in de laatste 12 maanden vóór omschakeling wordt verrekend.
Fluvius houdt rekening met:
- De laatste jaarlijkse meteropname;
- Je reëel opgewekte en verbruikte energie;
- De eventuele openstaande saldo-energie op de terugdraaiende teller.
Hierdoor gaan de voorgaande opbrengsten niet verloren.
Behoud ik mijn groenestroomcertificaten?
Ja, groenestroomcertificaten blijven behouden bij omschakeling naar een digitale meter als je daartoe gerechtigd bent op basis van installatiedatum en capaciteit.
| Installatiejaar | Recht op certificaten |
|---|---|
| 2006 – 2012 | Ja (met kWh-drempel) |
| 2013 – 2014 | Ja, maar beperkt |
| Vanaf 2015 | Enkel bij uitzonderingen (industrieel, >10 kWp) |
Welke premies zijn er nog beschikbaar in 2025?
Zonnepaneeleigenaars kunnen onder voorwaarden nog een retroactieve investeringspremie aanvragen. Dit geldt alleen voor bepaalde installaties.
Wat is de retroactieve premie digitale meter?
De retroactieve premie compenseert zonnepaneeleigenaars met installatie tussen 2014 en 2020, omdat het steunmechanisme met terugdraaiende teller vroeger werd stopgezet dan beloofd.
| Kenmerk | Waarde |
|---|---|
| Bedrag | Gemiddeld €1.000 tot €2.000 |
| Voor wie? | Installaties 2014–2020, aangemeld vóór 1/10/2021 |
| Voorwaarde | Digitale meter vóór eind 2024 geïnstalleerd |
| Aanvraag bij | VEKA via Fluvius |
Is er ook een extra premie voor warmtepompen?
Ja. Eigenaars met een warmtepomp én zonnepanelen kunnen een bijkomende premie ontvangen, soms tot €1.500 extra, afhankelijk van de soort warmtepomp en datum van indienstname.
Hoe verloopt de plaatsing van een digitale meter?
De installatie wordt volledig gecoördineerd door Fluvius en is kosteloos.
Wat moet ik praktisch verwachten?
- Melding vooraf: Fluvius bezorgt schriftelijk een datumvoorstel;
- Duur: de plaatsing duurt ± 1 uur;
- Boorddocument: na installatie ontvang je een overzicht van je meterstanden.
Je kunt de planning van je digitale meter controleren via de Fluvius digitale meter planningschecker.
Hoe beïnvloedt de digitale meter mijn energiebeheer?
De digitale meter biedt voordelen op vlak van inzicht, sturing en zelfconsumptie-optimalisatie.
Waarom loont meer zelfverbruik?
De vergoeding voor geïnjecteerde stroom is lager dan het tarief dat je betaalt voor afname van het net. Zelfverbruik maximaliseren zorgt voor:
- Lagere energiekosten;
- Terugverdientijdoptimalisatie;
- Minder afhankelijkheid van netprijzen.
Hoe maximaliseer ik mijn zelfverbruik?
Je verhoogt je eigen verbruik via:
- Slimme sturing (bv. elektrische boiler op zonuren);
- Aankoop van een thuisbatterij;
- Laadpaal voor elektrische wagen i.c.m. zonnepanelen;
- Gebruik van energiebeheerplatformen voor monitoring.
Wat zijn de voordelen ten opzichte van het oude systeem?
De voordelen van de digitale meter t.o.v. de terugdraaiende teller zijn onder meer:
- Volledige transparantie in verbruik/injectie;
- Reële netvergoeding i.p.v. forfaitair prosumententarief;
- Online opvolging en rapportering;
- Automatische meteropnames;
- Basisvoorwaarde toegang tot slimme energietarieven en dynamische contracten.
Kan ik mijn digitale meter combineren met een thuisbatterij?
Ja. Een thuisbatterij in combinatie met een digitale meter verhoogt het zelfverbruik en dus je rendement.
| Capaciteit (kWh) | Prijs (gemiddeld) | Geschikt voor gezinstype |
|---|---|---|
| 5 – 7 kWh | €4.500 – €6.000 | Gezinnen met 1-2 kinderen |
| 7 – 10 kWh | €6.000 – €8.000 | Grotere gezinnen |
| >10 kWh | €9.000 – €12.000 | Woning met elektrische wagen/warmtepomp |
Mars Solar biedt compleet advies, levering én installatie van compatibele thuisbatterijen, afgestemd op jouw energieprofiel.
Wat gebeurt er met nieuwe zonnepaneelinstallaties vanaf 2021?
Zonnepanelen die ná 2021 zijn geplaatst, vallen standaard onder het nieuwe netvergoedingensysteem, gebaseerd op nettarieven, piekvermogen en injectievergoeding.
Dergelijke installaties:
- Hebben altijd een digitale meter;
- Ontvangen geen premie (tenzij ander beleid);
- Betalen geen prosumententarief, maar reële netvergoeding via capaciteitstarief.
Wat moet ik doen om voorbereid te zijn?
Zorg dat je installatie correct is geregistreerd, monitor je planning via Fluvius en overweeg investeringen in energiebeheer.
Checklijst:
- ✅ Check Fluvius-planning
- ✅ Evalueer potentieel voor zelfverbruik
- ✅ Informeer naar thuisbatterij bij Mars Solar
- ✅ Vraag tijdig je retroactieve premie aan
- ✅ Stel geen plaatsing uit na 2024
Conclusie
De digitale meter wordt vanaf 2025 een onvermijdelijk onderdeel voor alle Vlaamse zonnepaneeleigenaars met oudere installaties. Ze luidt het einde in van het systeem met terugdraaiende tellers en het forfaitaire prosumententarief, en vervangt het door een reëler, transparant model. Daardoor verdien je enkel aan wat je zelf verbruikt of teruglevert, wat investeringen in zelfconsumptie rendabeler maakt. Slimme opties zoals een thuisbatterij of energiebeheer worden daardoor nóg interessanter. Mars Solar helpt je graag verder met deskundig advies over jouw digitale energietoekomst.