Wie zonnepanelen wil installeren in België in 2025, moet rekening houden met strikte veiligheidsvoorschriften volgens het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI). Die regels zijn wettelijk verplicht en moeten onder andere brandgevaar, elektrocutie, kortsluiting en netstoringen vermijden. Keuringen door erkende instanties, correcte aarding, gebruik van conforme materialen en aansluiting op de digitale meter zijn allemaal belangrijke aandachtspunten. In dit artikel lees je alle informatie over de veiligheidsregels rond zonnepanelen in België, inclusief de AREI-keuring, de normen voor installatie en de recente wijzigingen rond plug-and-play systemen.
Wat houdt de AREI-keuring voor zonnepanelen precies in?
De AREI-keuring is een verplichte inspectie die nagaat of een zonnepaneleninstallatie voldoet aan de Belgische elektrische veiligheidsvoorschriften.
De AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties) stelt dat elke nieuwe, uitgebreide of gewijzigde zonnepaneleninstallatie gekeurd moet worden door een erkend organisme vóór ingebruikname. Zonder een geldig keuringsattest is aansluiting op het net onmogelijk en worden schadeclaims mogelijk geweigerd door de woningverzekering.
Wat wordt gecontroleerd tijdens een AREI-keuring?
Tijdens deze keuring controleert de erkende instantie o.a. op de volgende punten.
- Aarding van frame en omvormer
- Aanwezigheid en werking differentieelschakelaars
- Kabelsecties en beveiligingen
- Montagekwaliteit en risico op oververhitting
- Correcte aansluiting volgens type net (monofase of driefasig)
- Thermische en mechanische bescherming
Wie voert een AREI-keuring uit?
AREI-keuringen worden enkel uitgevoerd door erkende controleorganismen zoals Vinçotte, BTV of OCB. Bij twijfel kan Mars Solar via gecertificeerde planners de keuring begeleiden.
Hoe lang is een AREI-keuringsattest geldig?
Een AREI-keuringsverslag is 25 jaar geldig voor residentiële installaties
Dit betekent dat binnen een periode van 25 jaar geen nieuwe keuring verplicht is zolang de installatie onveranderd blijft.
Wanneer is herkeuring nodig?
Herkeuring is verplicht bij:
- Veranderingen aan de installatie (uitbreiding panelen, nieuwe omvormer)
- Overdracht van het eigendom (verkoop woning)
- Verhuizing van de installatie naar een nieuw pand
- Verloop van 25 jaar sinds initiële keuring
Wat zijn de AREI-voorschriften voor aarding van zonnepanelen?
De aarding van zonnepaneleninstallaties moet uitgevoerd worden volgens het AREI-artikel 270.
Sinds 1 juni 2020 zijn er strengere regels voor de aarding, met specifieke vereisten voor geleidermaterialen en aansluitmethodes.
Welke aardingskabels zijn verplicht?
De minimale doorsnede van de beschermingsgeleider is afhankelijk van de aanwezigheid van mechanische bescherming.
| Geleiding | Vereiste doorsnede |
|---|---|
| Met mechanische bescherming | 2,5 mm² koper |
| Zonder mechanische bescherming | 4 mm² koper |
Mag men panelen en omvormers apart aarden?
Nee. Volgens AREI moet er één uniforme aardingslus of bus worden toegepast. Gescheiden aarding van componenten wordt als niet-conform beschouwd en leidt tot afkeuring.
Welke internationale normen zijn van toepassing naast het AREI?
Naast het AREI zijn verschillende internationale en Europese normen van toepassing op zonnepaneleninstallaties.
Belangrijkste normen zijn:
- IEC 62446 – Norm voor elektrische aansluiting, onderhoud en opleverdocumentatie
- IEC 61730-2 – Brandveiligheid van fotovoltaïsche modules (UL790)
- EN 62305 – Norm voor bliksembeveiliging
- Synergrid C10/26 – Vereisten voor decentrale productie-eenheden zoals zonnepanelen en thuisbatterijen
Is een vergunning vereist voor zonnepanelen in Vlaanderen?
In Vlaanderen is er meestal vrijstelling van vergunning voor kleine zonnepaneleninstallaties.
Dat geldt wanneer:
- De zonnepanelen op een woning staan
- Ze niet gecombineerd worden met structurele verbouwingen
- En ze het straatbeeld niet beïnvloeden
Wanneer is toch een vergunning nodig?
Een vergunning moet worden aangevraagd wanneer:
- Het gebouw beschermd of gelegen is in een beschermd stads- of dorpsgezicht
- De zonnepanelen horizontaal of los op het terrein geplaatst worden
- Ze niet geïntegreerd zijn in het dakvlak
De meeste aanvragen kunnen vlot verlopen via het snelinvoersysteem bij het Omgevingsloket.
Welke installatieveiligheid is vereist tijdens plaatsing?
Installateurs moeten veiligheidsmaatregelen nemen voor zowel elektrische veiligheid als valpreventie.
Volgens de AREI-regels en de Codex Welzijn op het Werk moeten installateurs:
- Dakstabiliteit vooraf beoordelen
- Juiste ladder- of steigertechniek hanteren
- Werken bij extreme wind of regen vermijden
- Elektrische werken spanningsloos uitvoeren
- Voldoende brandklasse van materialen garanderen
Mars Solar werkt uitsluitend met VCA-gecertificeerde teams die deze veiligheidsmaatregelen naleven.
Is een digitale meter verplicht voor zonnepanelen?
Ja, in Vlaanderen is de installatie van een digitale meter verplicht voor iedere installatie met zonnepanelen.
Wat doet de digitale meter?
De digitale meter registreert:
- Afname van het net
- Injectie van stroom op het net
- Totaal zelfverbruik vs teruglevering
Fluvius plaatst deze meters automatisch en gratis. Weigering is wettelijk niet toegestaan.
Wat gebeurt er als je installatie niet aangemeld is bij Fluvius?
Bij het niet aanmelden van je installatie loop je het risico dat je:
- Geen compensatie voor je productie krijgt
- Een boete ontvangt bij controle
- Je installatie niet meer wettelijk mag gebruiken
Hoe zit het met de verzekering van zonnepanelen?
Een standaard brandverzekering dekt schade aan zonnepanelen meestal niet automatisch.
Daarom is het belangrijk dat je:
- Je verzekeraar op de hoogte brengt van je installatie
- Bijkomende dekking bijsluit (bvb. machinebreuk of stormschade)
- Periodiek laat controleren op elektrotechnische gebreken
Ook schade als gevolg van slecht uitgevoerde installaties wordt vaak niet door de verzekering vergoed. Kies daarom voor erkende installateurs zoals Mars Solar.
Wat zijn plug-and-play zonnepanelen en zijn ze legaal in België?
Sinds april 2025 zijn plug-and-play zonnepanelen en thuisbatterijen toegelaten, op voorwaarde dat ze C10/26-gecertificeerd zijn via Synergrid.
Hoe werken plug-and-play zonnepanelen?
- Deze systemen kunnen via een stopcontact worden gekoppeld
- Ze zijn kleiner in capaciteit (enkele honderden watt)
- Ze werken zonder complexe omvormers of dakmontage
Wat zijn de voorwaarden?
- Enkel gebeurt met gehomologeerde toestellen
- Het omvormertype moet op de Synergrid-lijst staan
- De maximale injectie mag de zekering van het stopcontact niet overschrijden
Mogen zonnepanelen op een asbestdak geplaatst worden?
Nee, het is in Vlaanderen verboden om zonnepanelen op daken of onderdaken met asbest te plaatsen.
Wat zijn de gevolgen bij niet-naleving?
- Afkeuring van AREI-keuring
- Geen aansluiting op het net
- Risico op gezondheidsproblemen voor installateurs
- Verbod op ingebruikname door de gemeente
Bij Mars Solar wordt het dak altijd vooraf geïnspecteerd op de aanwezigheid van asbestmaterialen.
Wat zijn de voordelen van het opvolgen van alle AREI-voorschriften?
Het correct naleven van de AREI en gerelateerde zonnepanelennormen garandeert:
- Veilige en storingsvrije werking
- Wettelijke aansluiting en vergoeding op het net
- Dekking via de verzekering bij schade
- Minder kans op brand en elektrocutie
- Hogere meerwaarde van de woning
Onderstaande tabel toont het verschil tussen een conforme en niet-conforme installatie.
| Aspect | Conforme installatie | Niet-conforme installatie |
|---|---|---|
| Veiligheid | Maximaal gewaarborgd | Risico op kortsluiting/brand |
| Aansluiting netbeheerder | Altijd toegelaten | Kan geweigerd worden |
| Indracht AREI-keuringsbewijs | Aanwezig en geldig | Ontbrekend of afgekeurd |
| Verzekerde schadevergoeding | Mogelijk | Wordt vaak geweigerd |
| Wettelijkheid en boetes | Geen problemen | Mogelijks administratieve sancties |
Conclusie
De zonnepanelenregelgeving in België – en meer bepaald in Vlaanderen – kent in 2025 een duidelijk wettelijk kader met het AREI als belangrijkste richtinggevend document. Door de verplichte keuring, de strikte aardingsvereisten, aansluiting via de digitale meter en de normen voor installatieveiligheid, worden zowel de gebruiker als het net maximaal beschermd. De integratie van plug-and-play technologie opent bovendien kansen voor kleinere toepassingen, op voorwaarde dat ook daarvoor strikte regels gevolgd worden. Wil je zonnepanelen op een professionele en veilige manier installeren, dan is samenwerken met een erkend installateur zoals Mars Solar absoluut de beste keuze.
