Wanneer hebben particulieren en bedrijven een vergunning nodig om zonnepanelen te installeren in België in 2025? In het grootste deel van Vlaanderen is een stedenbouwkundige vergunning niet verplicht voor zonnepanelen op een dak, zolang aan bepaalde technische en juridische voorwaarden is voldaan. In andere gevallen, zoals plaatsing op de grond of bij beschermd erfgoed, is een vergunning wel verplicht. Dit artikel beantwoordt de meest gestelde vragen over vergunningsplicht voor zonnepanelen in België in 2025, met focus op de Vlaamse regelgeving. We behandelen ook uitzonderingen, meldingsplichten en criteria bij zonnepaneelinstallaties op daken, gevels en eigendommen met erfgoedstatus, alsook de verplichting voor grote energieverbruikers. Deze gids is opgesteld voor zowel huiseigenaars als professionele installateurs zoals Mars Solar.
Heb je in 2025 een vergunning nodig voor zonnepanelen op een hellend of plat dak?
Voor zonnepanelen op een dak van een woning is geen stedenbouwkundige vergunning vereist als aan de onderstaande voorwaarden wordt voldaan.
Wat zijn de voorwaarden voor vergunningsvrijstelling op een hellend dak?
- Panelen liggen parallel aan het dakvlak of zijn ermee geïntegreerd.
- Maximale uitbouw boven het dakvlak van enkele cm.
- Geen impact op de stabiliteit of het uitzicht van het dak.
- Geen beschermd erfgoed of architecturale waardevolheid.
Wat zijn de plaatsingsvoorwaarden op een plat dak zonder vergunning?
- De afstand tot de dakrand moet minstens gelijk zijn aan de hoogte van het paneel.
- De installatie mag maximaal 1 meter boven de dakrand uitsteken.
Heb je een vergunning nodig op een appartementsgebouw?
De regels blijven gelijkaardig, maar het is mogelijk dat de VME (Vereniging van Mede-eigenaars) bijkomende goedkeuring vraagt.
Wanneer is er altijd een vergunning nodig voor zonnepanelen?
Een stedenbouwkundige vergunning is altijd verplicht bij grondplaatsing of bij plaatsing buiten het bestaande gebouwenvolume.
Geldt dit ook voor kleine opstellingen in een tuin of wei?
Ja. Elke installatie op de grond wordt beschouwd als een constructie en is dus vergunningsplichtig.
Is een vergunning vereist voor een zonnecarport of solartracker?
Ja, zolang de drager of constructie niet integreert met het dak van een reeds bestaand gebouw, is een vergunning nodig.
Heb je een vergunning nodig voor zonnepanelen aan de gevel?
Voor zonnepanelen aan een gevel is meestal een stedenbouwkundige vergunning noodzakelijk.
Wanneer is gevelplaatsing wel vrijgesteld?
Slechts bij zeer beperkte opstellingen, zoals kleinschalige integratie met beperkte visuele impact, kan een uitzondering gelden. Toch wordt doorgaans een vergunning vereist.
Wat met geveldelen aan een zijgevel of achtergevel?
Ook hier hangt het af van de zichtbaarheid en architecturale impact. Een melding of vergunning is vrijwel altijd nodig.
Is een vergunning verplicht bij zonnepanelen op beschermd erfgoed?
Ja, voor woningen of gebouwen met een beschermd statuut of beschermd dorpsgezicht is een stedenbouwkundige vergunning altijd vereist bij elke installatie.
Wanneer krijg je geen toestemming op erfgoed?
- Als er een zichtbare en structurele wijziging ontstaat aan het erfgoedbeeld.
- Wanneer de zonnepanelen de erfgoedwaarde verminderen volgens het agentschap Onroerend Erfgoed.
Wat is toegestaan op erfgoed?
Enkel installaties die visueel onzichtbaar zijn of volledig geïntegreerd in het dakmateriaal, zoals dakpannen met ingebouwde zonnepanelen, komen in aanmerking na beoordeling.
Is een gemeentelijke meldingsplicht mogelijk, ondanks vergunningvrijstelling?
Ja. Sommige gemeenten leggen een verplichte melding op, zelfs bij vrijgestelde installaties.
Hoe lang op voorhand moet je zo’n melding doen?
Minstens 20 werkdagen vóór aanvang van de werken, via het gemeentelijk loket of het omgevingsloket.
Zijn er uitzonderingen voor tijdelijke installaties zoals op evenementen?
Ja. Mobiele of tijdelijke zonnepaneelinstallaties kunnen vergunningsvrij zijn, mits verwijdering binnen 120 dagen en zonder funderingen.
Wat als de tijdelijke installatie langer blijft staan?
Dan wordt de installatie beschouwd als een permanente structuur en geldt de gewone vergunningsplicht.
Wat zijn de vergunningsvoorwaarden voor bedrijven of landbouwers?
Voor niet-woningen gelden de vrijstellingen ook, maar strikter. Integraties en constructies buiten het volume zoals op loodsen of stallen kunnen een aparte beoordeling of vergunning vereisen.
Is er een verschil voor KMO’s of industriële daken?
Industriële daken vallen eveneens onder de vrijstellingen bij installatie op bestaand dakvlak, tenzij het gaat om meerlaagse opstellingen of openbare ruimtes.
Is er technische ondersteuning nodig voor je aanvraag?
Wanneer een vergunning vereist is, is vaak de bijstand van een architect of energiedeskundige verplicht.
Wanneer heb je géén architect nodig?
Enkel als het bouwwerk van zonnepanelen geen invloed heeft op stabiliteit en niet buiten het bestaande gebouwvolume treedt.
Welke verplichting geldt voor grote energieverbruikers vanaf 30 juni 2025?
Vanaf deze datum zijn grote verbruikers in Vlaanderen verplicht om zonnepanelen te installeren op bestaande en nieuwe gebouwen bij overschrijding van bepaalde energiedrempels.
Wat zijn de energieverbruiksdrempels?
- Meer dan 1 gigawattuur (GWh) per jaar voor particuliere bedrijven.
- Vanaf 250 megawattuur (MWh) per jaar voor overheidsgebouwen.
Wanneer is de daadwerkelijke deadline?
De Vlaamse verplichting treedt uiterlijk in werking op 1 april 2026, maar de regeling gaat formeel in vanaf 30 juni 2025.
Hoe ziet de vereenvoudigde procedure voor een vergunning eruit?
Voor eenvoudige installaties zoals zonnepanelen op een woningdak, bestaat een versnelde procedure via het omgevingsloket.
Hoe lang duurt een normale vergunningsaanvraag?
Tussen de 30 en 105 kalenderdagen, afhankelijk van het type dossier en of er beroep of openbaar onderzoek nodig is.
Welke soorten installaties zijn energiegewijs verplicht, maar bouwkundig vergunningsvrij?
Een aantal installaties, met name die in kader van energiebeleid of EPC-verplichting, zijn wel verplicht maar vallen tegelijk onder de vrijstellingen van vergunning.
Gelden hier afwijkingen voor monumentale gebouwen?
Ja. Bij gebouwen met bijzondere erfgoedstatus is de vergunningsplicht zwaarder, zelfs als de zonnepanelen opgelegd zijn door andere regelgeving.
Wat zijn de vuistregels voor vergunningen in Vlaanderen samengevat?
De tabel hieronder toont de belangrijkste situaties, hun vergunningsstatus en extra opmerkingen.
| Locatie of situatie | Vergunning nodig? | Opmerkingen |
|---|---|---|
| Op hellend of plat dak, vlak met dak, niet op erfgoed | Geen vergunning | Wel mogelijk meldingsplicht bij gemeente |
| Op de grond of tuin | Vergunning vereist | Altijd stedenbouwkundige aanvraag |
| Aan de gevel | Vergunning vereist | Beoordeeld op zicht en integratie |
| Beschermd erfgoed | Vergunning vereist | Zeer moeilijk te verkrijgen |
| Elektriciteitsverbruik >1 GWh/jaar (bedrijf) | Zonnepanelen verplicht | Deadline 30/06/2025 Regelgeving verschoven naar 01/04/2026 |
| Verwerking buiten stedenbouwkundig volume | Vergunning vereist | O.a. carports, trackers, laadstructuren |
Conclusie: Heb je een vergunning nodig voor zonnepanelen in België in 2025?
Voor de meeste zonnepaneelinstallaties op woningen in Vlaanderen is geen vergunning vereist, zolang ze binnen het bestaande dakvolume blijven en niet zichtbaar wijzigen aan erfgoedstructuren of buitenmuren omvatten. Voor plaatsing op de grond, gevel of erfgoed is een stedenbouwkundige vergunning verplicht. Vanaf eind juni 2025 zijn bepaalde bedrijven en publieke gebouwen verplicht zonnepanelen te plaatsen, los van de vergunningen. Twijfel je over jouw situatie? Laat je begeleiden door een erkende installateur zoals Mars Solar en neem contact op met je gemeente voor een sluitende bevestiging.